Polska Strefa Inwestycji – wsparcie na czas pandemii

Jedną z dyskusji pierwszego dnia Europejskiego Kongresu Samorządów była rozmowa prof. Zbigniewa Krysiaka, Prezesa Myśli Schumana z Anną Kornecką, Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii. Goście poruszyli temat m.in. jak dbać o  inwestycje, gdy pandemia paraliżuje gospodarkę i odstrasza inwestorów.

Prof. Zbigniew Krysiak rozpoczął rozmowę wyjaśniając, że Polska Strefa Inwestycji (PSI) to właściwie powiązanie biznesu, samorządu i ministerstwa. Jaką mamy refleksję po dwóch latach funkcjonowania PSI? Przypomniał, że od 2018 roku cała Polska funkcjonuje jako jedna strefa ekonomiczna. Dzięki temu wydano już kilkaset decyzji wsparcia, doszło do wyjścia poza kilkanaście pojedynczych stref ekonomicznych i teraz, korzystając z ulg podatkowych, można robić biznes w całej Polsce, a wartość inwestycji sięgnęła już łącznie 28 miliardów. Jednak w trakcie pandemii jakie znaczenie mają inwestycje? Czy PSI faktycznie możemy traktować jako fundament w obecnych czasach?

Podsekretarz Stanu Anna Kornecka wyjaśniła, że przez ostatnie dwa miesiące wydano 70 decyzji wsparcia więcej i jeśli do końca grudnia ten stan się nie pogorszy, to dane nie będą znacząco odbiegać od danych na rok ubiegły.

Polska Strefa Inwestycji jest to jednolity obszar, a zarazem program, który funkcjonuje września 2019 i zakłada odchodzenie od strefowania obszarów przeznaczonych tylko do inwestycji. Według Korneckiej program zadziałał bardzo pozytywnie, ponieważ dąży do zrównoważonego rozwoju, to znaczy do inwestowania w różne miejsca, nie tylko w strefy ekonomiczne. PSI spełniła swoje założenia – dane z listopada br. pokazują ponad 700 wydanych decyzji, przy czym 70% z nich stanowi kapitał zagraniczny. Strefy ekonomiczne miały ściągać nie tylko obcych inwestorów, ale zrównoważyć ich udział z polskim kapitałem. W ostatnim czasie powstało już prawie 13 tysięcy nowych miejsc pracy, co jest bardzo dobrym wynikiem.

Co więcej, Anna Kornecka zauważyła wyraźny wzrost reinwestycji wśród dużych inwestorów. To niezwykle ważne mechanizmy, polegające głównie na rozbudowywaniu zakładów, zwiększaniu liczby pracowników. W tym roku odnotowano 40-50 procentowy wzrost reinwestycji – dodał gość.

Inną kluczową kwestią omawianą przez gości spotkania było zwiększenie udziału sektora MŚP w inwestycjach. Ten wzrost widać szczególnie w 2020 roku, kiedy to małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią największą grupę inwestorów. Co prawda nastąpił spadek pod kątem wartości, ale liczba decyzji o wsparciu nie odbiega od tych z 2019 roku. Zbigniew Krysiak dodał, że inwestycje wśród MŚP wzrosły dwukrotnie. Chcemy wspierać MŚP w inwestycjach, bo naszą rolą jest dbanie, by rozwijały się właśnie w naszym kraju – wyjaśniła Kornecka.

Nawet w obecnie trudnych warunkach zauważalna jest wyraźna dynamika w sektorze inwestycji. Jak to się dzieje, że w czasie pandemii osiągamy tak dobre wyniki? – pytał swoją rozmówczynię Zbigniew Krysiak. Od marca do lipca obserwowaliśmy spowolnienie działalności przedsiębiorców, było to okres ich zastanawiania się na tym, czy to dobry czas na przeprowadzanie inwestycji. Od sierpnia natomiast jest lepiej, a to dzięki wprowadzonym zmianom w przepisach i kilku mechanizmom wystosowanym naprzeciw inwestorom, na przykład możliwości obniżenia nakładów na reinwestycje.

Inwestycje planuje się z dużym wyprzedzeniem, stąd dobry wynik w trakcie pandemii – zaznaczyła Podsekretarz Stanu. Teraz zadaniem jest utrzymanie tych liczb na przyszły rok i kolejne lata. Faktem jest, że większe spółki mają większy wpływ na region, a korzyści są widoczne po obu stronach, ponieważ oprócz dochodów zachodzi także rozwój infrastrukturalny. Zarządzanie strefą odbywa się regionalnie, a nie z poziomu centralnego. Tymczasem Ministerstwo planuje na 2021 rok kampanię informacyjną, zachęcającą do korzystania z instrumentów wsparcia dla mieszkańców gmin.

Zbigniew Krysiak postawił pytanie o to, jakie wnioski możemy wyciągnąć z pierwszego rozporządzenia. Jest ich wiele, ale aby boom inwestycyjny osiągnął lepsze efekty po pandemii, potrzeba współpracy rządu i jednostek samorządu terytorialnego. Przykładem takiej współpracy mogą być Rady Rozwoju Obszaru Gospodarczego, w których zasiadają i przedsiębiorcy, i samorządowcy. Należy dać wyzwanie samorządom, wiele efektów zależy od nich. W przypadku SSE mamy znakomity styl zarządzania, a to ma istotny wpływ na efekty działania – dodał gość.

Prezes Myśli Schumana nazwał również działalność zarządów SSE działalność „misyjną”. Tę opinię podzieliła również Anna Kornecka. Zarządy SSE mają charakter informacyjny, konsultacyjny, skupiają się na wzmacnianiu konkurencyjności i innowacyjności, by krajowe przedsiębiorstwa mogły osiągnąć międzynarodowy poziom. Ten proces odbywa się m.in. przez tworzenie nowych linii produkcyjnych i nowych miejsc pracy czy poprzez rozwój gałęzi B+R. Tym samym celem Polskiej Strefy Inwestycji jest wzmocnienie firm, głównie rodzimych, byśmy mogli stanowić silną, konkurencyjną gospodarkę – podsumowała swoją wypowiedź Podsekretarz Stanu.

Na koniec rozmowy Zbigniew Krysiak określił działalność PSI „solidaryzmem gospodarczym”, ze względu na to, że dzięki szerokim inwestycjom stopniowo zanika podział na Polskę A oraz Polskę B, a co z czasem może się przerodzić w tzw. „solidaryzm społeczny”.