Panel dyskusyjny „Polityka społeczna a rozwój gospodarczy”

Od ostatnich kilku lat jednym z najczęściej poruszanych tematów na politycznej agendzie jest polityka społeczna. Dzięki wprowadzeniu do życia w 2016 roku przez Prawo i Sprawiedliwość programu 500 plus, każda z partii politycznych została zmuszona do reakcji, odpowiedzi na zaproponowany przez rząd program. Nie jest to jednak niczym nowym w państwach Unii Europejskiej. Naturalną kolejnością rzeczy w krajach rozwijających się jest podjęcie tematyki polityki społecznej – wyrównaniu szans. Owszem, pojawią się zawsze głosy liberałów gospodarczych, którzy próbują odwrócić bieg wrażliwości społecznej na ludzkie potrzeby, ale przewartościowanie tego problemu do poziomu ,,Państwo nigdy nie daje, a zawsze zabiera” ogranicza się na ten moment do znaczącej mniejszości. Na Forum Gospodarczym w Tarnowie nie zabrakło również i tej bardzo potrzebnej w debacie publicznej rozmowy.

Prowadzący dr Szymon Sikorski zaczął dyskusję panelową od przytoczenia danych MRPiPS dot. stopy bezrobocia, które było o 0.8% niższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku i wyniosło 5,1%. Jak podkreślił – Wyprzedzają nas tylko Czesi. Pierwsze pytanie było skierowane do Minister Agnieszki Ścigaj i dotyczyło oceny obecnej sytuacji krajowej gospodarki.

Minister Agnieszka Ścigaj zwróciła uwagę na to, że miejsca pracy udało się utrzymać m.in. dzięki temu, że podczas pandemii pieniądze, które były adresowane do przedsiębiorców warunkowane były utrzymaniem zatrudnienia. Jeśli chodzi o rynek pracy to napływ obywateli Ukrainy może okazać się znaczącym impulsem.

Warto zwrócić uwagę na wskaźnik deklarowanej chęci pozostania w Polsce. Obecnie 47% Ukraińców deklaruje, że zostanie w Polsce dłużej niż do samego zakończenia wojny. Dlatego też ważne jest, abyśmy odpowiednio zadbali o Ukraińców oraz należycie wprowadzili ich w system, czemu ma służyć przygotowywana ustawa o zatrudnieniu cudzoziemców, która zakłada uproszenie zatrudnienia poprzez cyfryzację, co ograniczy fizyczne kolejki w urzędach.

W ramach ad-vocem poseł Bogusław Sonik wskazał, że kluczowe jest wprowadzenie mieszkań na wynajem. Przykładem jest Francja, która wprowadziła również maksymalne stawki najmu. To na samorządach i państwie spoczywa obowiązek budowania mieszkań. Obecnie mamy do czynienia z takimi nieefektywnymi rozwiązaniami jak TBS.

Według GUS współczynnik aktywności zawodowej wyniósł 57,1%. Jaka jest sytuacja Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

Paweł Jaroszek, członek Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podkreślił, że sytuacja Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest stabilna. ZUS jest podmiotem ubezpieczeniowym. Składki mają pokrywać ryzyka, od których jako osoby aktywne zawodowo chcemy się chronić. Od kilku lat rośnie wskaźnik Funduszu Wynagrodzeń w Gospodarce, którego wartość zależy od przeciętnie wykazywanych dochodów. Od początku tego roku mimo wzrostu wydatków Fundusz znajduje się w bardzo dobrej sytuacji. Obecnie mamy ponad 16 milionów ubezpieczonych, w tym, aż 6,5% to osoby z zagranicy. Napływ obywateli z zagranicy pomaga stabilizować system i pozytywnie należy go ocenić.

Kolejne pytanie moderatora dr Szymona Sikorskiego dotyczyło tego w jakim stopniu jesteśmy w stanie przetwarzać mentalnie jeszcze obecnie bodźce związane z wojną czy klęskami głodu.

„Oswoiliśmy się ze złem, które dzieje się obok nas. Nieraz niezwykle blisko” – zaznaczył w odpowiedzi dr hab. Jan Bartoszek. Jego zdaniem dobrze odzwierciedlało to zobojętnienie, które towarzyszyło nam wraz ze zwiększaniem liczby zakażonych podczas pandemii. Dramatem jednak byłoby gdyby te liczby zablokowały nas całkowicie. Jan Bartoszek podkreślił, że zło ma status zjawiska, które przemija. Proces troski o polepszenie sytuacji jest wyrazem dobra. Znieczulica, która nas dotykała od strony liczby miała miejsce również przy okazji wojny. Wtedy też odczuwamy bezradność, która musi się przerodzić w działanie.  Musimy wypracowywać w sobie życzliwość wobec ludzi znajdujących się w złej sytuacji.

Kolejny watek dyskusji został zilustrowany przykładem metropolii Tokio, w której w 2016 roku mieszkało 36 mln ludzi, zaś w 2030 ma być zamieszkiwana przez 38 mln ludzi. W tym roku tylko krajowe dwa miasta według obecnych szacunków mogą liczyć na wzrost liczby mieszkańców. W jaki sposób przystosować duże ośrodki miejskie dla uchodźców?

Realnym problemem jest próba relokacji uchodźców również do mniejszych miejscowościach, w których łatwiej jest o miejsce w placówce edukacyjnej czy mieszkania – zaznaczyła Minister Agnieszka Ścigaj. Obecnie w resorcie jest rozwijany program dot. rozwoju mniejszych ośrodków miejskich.

Poruszony został również problem mediów w Polsce i tego w jaki sposób one się zmieniają. Bogusław Sonik podkreślił, że obecnie sprzyjają one budowaniu poczucia komfortu, poprzez budowanie poczucia przynależności do jednego z dwóch głównych obozów. Kluczowe jest aby nie ulegać propagandzie, która coraz częściej jest chwilowa.

Odpowiadając na pytanie czy zdaliśmy egzamin z zasady solidarności dr hab. Jan Bartoszek wskazał, że codziennie zdajemy ten egzamin. Obserwujemy działania, które podejmowaliśmy podczas pandemii czy obecnie w wyniku wojny. Wielu ludzi próbowało się zaangażować na miarę możliwości.

Ostatnio pytanie zostało skierowane do znajdującego się na publiczności Prezydenta Miasta Tarnowa – Romana Ciepieli dotyczyło perspektyw rozwoju średniej wielkości ośrodków miejskich. Roman Ciepiela stwierdził, że w Polsce powinniśmy przeprowadzić redefinicję aglomeracji miejskiej. Formalnie w Tarnowie mieszka ok. 105 tys. osób. Faktycznie jest to blisko ćwierć miliona ludzi. Dla codziennego życia mniejsze ośrodki zapewniają taki sam poziom życia jak Kraków. Rolą włodarzy jest zachęcenie mieszkańców okolicznych ośrodków do realizacji potrzeb właśnie w tych ośrodkach.

---

Moderator:

Szymon Sikorski, Pełnomocnik, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Polska

Paneliści:

Bogusław Sonik, Poseł, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Polska

Agnieszka Ścigaj, Minister, Członek Rady Ministrów, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Polska

Paweł Jaroszek, Członek Zarządu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Polska

Jan Bartoszek, Dyrektor, RDN Małopolska, Polska