Nowy model opieki psychiatrycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych

W trakcie IX Europejskiego Kongresu Samorządów odbył się panel dyskusyjny pod tytułem „Nowy model opieki psychiatrycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych”

Moderatorem panelu był Mariusz Gujski, Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny

W roli panelistów wystąpili:

Wojciech Konieczny, Sekretarz Stanu, Ministerstwo Zdrowia

Piotr Gałecki, Konsultant Krajowy ds. Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Aleksandra Lewandowska, Konsultant Krajowy w Dziedzinie Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, Specjalistyczny Psychiatryczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łodzi

Andrzej Zakrzewski, Dyrektor, Narodowy Fundusz Zdrowia Warmińsko-Mazurski Oddział Wojewódzki, Polska

Anna Śremska, Prezes, Związek Pracodawców Opieki Psychiatrycznej i Leczenia Uzależnień

Paulina Piechna-Więckiewicz, Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Edukacji Narodowej

Nowy model opieki psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży oparty jest przede wszystkim na działaniach skoncentrowanych nie tylko na dziecku czy nastolatku, ale na całym systemie, w którym ci najmłodsi funkcjonują. Fundamentem tego modelu jest współpraca interdyscyplinarna, międzyresortowa oraz międzysektorowa, co widać m.in. w składzie panelistów. 

Rozmowę rozpoczęła wypowiedź Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciecha Koniecznego. Minister zwrócił uwagę na konieczność reagowania w środowiskach, w których młodzi ludzie się obracają, ze szczególnym uwzględnieniem szkół, oraz na wagę uświadamiania otoczenia – innych uczniów i nauczycieli, którzy mogą w porę zauważyć problemy. Ważne jest również przywrócenie stałej obecności psychologa w szkole, a także przywrócony niedawno telefon zaufania. Trendem ogólnoświatowym jest zmniejszanie stosunku długich pobytów w szpitalach do opieki psychiatrycznej w środowisku pacjenta. Wspomniał też o sukcesie pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego, które zostaną włączone do systemu opieki medycznej w ciągu najbliższego roku.

Zapytana o swoje cele minister Paulina Piechna-Więckiewicz zaznaczyła, że zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży to jedna z najważniejszych dla niej spraw w polskiej polityce. Zależy jej na wprowadzeniu dostępności psychologa szkolnego do wszystkich szkół, współpracy międzyresortowej, a także uświadamianiu rodziców, którzy często boją się i wstydzą, czasami nieświadomie stygmatyzując chorobę poprzez unikanie tematu. Wspomniała też o potrzebie pracy nad powrotem dzieci do szkoły po leczeniu i dialogu z dziećmi na temat ich potrzeb.

Zapytana o cele w zakresie koordynacji szkoły z pierwszym poziomem referencyjnym i określenie zasad współpracy dr Aleksandra Lewandowska, Konsultant Krajowy w Dziedzinie Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, zwróciła uwagę na konieczność współpracy międzyresortowej oraz koordynację wszystkich trzech poziomów referencyjnych, aby zalecenia z oddziału dziennego były realizowane i wspomagały powrót uczniów do szkoły po leczeniu.

Prezes Związku Pracodawców Opieki Psychiatrycznej i Leczenia Uzależnień Anna Śremska zwróciła uwagę na ogromne potrzeby infrastrukturalne, które powstrzymują rozwój placówek Związek przeprowadził kwerendę potrzeb, którą może przedstawić ministerstwu. Ponieważ w każdej jednostce zidentyfikowano problemy, potrzeba programu na poziomie samorządowym.

Konsultant Krajowy ds. Psychiatrii Piotr Gałecki zwrócił uwagę na różnice między regionami w zakresie dostępu do infrastruktury i personelu. Choć polska psychiatria jest na wysokim poziomie, istnieją duże różnice dostępności wynikające z tego, czy w regionie są ośrodki szkoleniowe. Najważniejsze jest zaopiekowanie się pacjentami podczas kryzysów psychicznych. Dla psychiatrii dorosłych największym wyzwaniem jest infrastruktura, która przygnębia, zmniejszając skuteczność leczenia.

Zapytany o inwestycje prowadzone w różnych województwach Andrzej Zakrzewski, dyrektor Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ, wspomniał o budowanym obecnie ośrodku dla dzieci i młodzieży z pojemnością przekraczającą potrzeby województwa. Oprócz szpitalnego planowany jest rozwój leczenia środowiskowego.

Gdy moderator spytał o obecnie prowadzone projekty i najpilniejsze potrzeby, uczestnicy wskazali na konieczność współpracy intersekcjonalnej m.in. z organizacjami pozarządowymi i inwestycje w infrastrukturę. Profesor Gujski spuentował stwierdzeniem, że potrzebne rozwiązania są proste, logiczne i spójne – potrzeba po prostu dobrej woli.