Silny koncern multienergetyczny impulsem do przyspieszenia transformacji energetycznej – relacja z panelu

Dzięki połączeniu PKN ORLEN z Grupą LOTOS, a w krótkiej perspektywie z PGNiG powstanie zintegrowany i zdywersyfikowany polski koncern multienergetyczny odporny na warunki makroekonomiczne i wyzwania konkurencyjne. Przedmiotem dyskusji podczas panelu były m.in. korzyści wynikające z fuzji w kontekście transformacji energetycznej oraz wyzwania stojące przed nowym podmiotem.

Moderator Jakub Wiech powitał uczestników spotkania. 

Słowo wstępne wygłosił Prezes Daniel Obajtek.  Poruszył kwestie konieczności ograniczania emisyjności na wspólnym rynku europejskim. Nowy, połączony koncern będzie przeprowadzał transformację energetyczną, budując silną, bezpieczną energetykę, która zapewni nam stabilną przyszłość. 

Moderator zaprosił panelistów na scenę. Zaczął dyskusję od nakreślenia aktualnych okoliczności geopolitycznych. Zadał pytanie czy kryzys gazowy wpłynie na proces przejmowania PGNiG przez PKN Orlen. 

Iwona Waksmundzka-Olejniczak zapewniła, że  połączony podmiot PKN Orlen, Lotos i PGNiG będzie miał potencjał do poradzenia sobie w trudnych czasach oraz do dalszych rozmów i inwestycji. Rolą PGNiG jest przede wszystkim zadbanie o bezpieczeństwo gazowe kraju. Fuzja firm wzmocni bezpieczeństwo energetyczne kraju, zapewni także zabezpieczenie surowcowe. Połączony koncern będzie w stanie realizować też i długoterminowe cele transformacyjne 

Maciej Małecki podzielił się spostrzeżeniem, że w Polsce długo funkcjonowały mniejsze podmioty, co było stanem niekorzystnym. Koniecznością stało się zbudowanie większego, silniejszego podmiotu. Wyraził przekonanie, że Polski nie stać, zwłaszcza wobec warunków spowodowanych wojną w Ukrainie, na utrzymywanie trzech mniejszych podmiotów na rynku strategicznym dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. Dodał, że obecna fuzja ratuje Lotos, którego wartość systematycznie by spadała wobec coraz mocniejszej presji na inne źródła energii. W obecnej sytuacji powstaje zaś podmiot, który udźwignie wydatki związane z transformacją energetyczną. 

Moderator zwrócił się z pytanie do Roberta Śleszyńskiego o postępy procesów budowy synergii. 

Śleszyński wskazał, że połączenie jest elementem walidacji synergii. Badania realizacji fuzji i przejęć wykazują, że należy inwestować w integrację kultur organizacyjnych i wziąć pod uwagę jakość kapitału ludzkiego. Jednocześnie trzeba mieć świadomość, że planowanie a realizacja synergii to dwie różne rzeczy. Śleszyński podkreślił, że jedną z podstawowych zasad integracji jest: „nie zepsuć tego co dobrze funkcjonuje”.  Priorytetem powinna być integracja, zbudowanie zarządzania i dopiero wówczas można poszukiwać dalszych strategii. 

Moderator zapytał czy budowanie wspólnej kultury pomiędzy PKN Orlen a Lotos nie jest przypadkiem najłatwiejszym z zadań stojących przed koncernem. Czy w przypadku przejmowania innych spółek nie będzie to trudniejsze. 

W odpowiedzi Robert Śleszyński zwrócił uwagę, że istotna jest skala przejmowanych spółek oraz, że do każdej z firm PGNiG będzie podchodził indywidualnie, stosując podejście ewolucyjne. 

Gustaw Szarek jeszcze raz podkreślił znaczenie połączonego podmiotu dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. Zaznaczył obszary wymagające usprawnienia, bądź szczególnej uwagi w ramach działalności grupy np. kwestia wodoru, dyscyplina nakładów finansowych, oraz szerokie portfolio, wymagające wprowadzenia zarządzania segmentowego 

Moderator zwrócił się z pytaniem o jakość przyszłych relacji pomiędzy zintegrowanym podmiotem, a innymi, mniejszymi podmiotami.  

Gustaw Szarek odpowiedział, że rola Państwa w przeszłości zwykle była istotna dla regulowania tego typu relacji i że sam dostrzega wiele szans na współpracę. 

Moderator zapytał o szanse na ekspansję na rynki zagraniczne. 

Kamil Sobolewski wyjaśnił, że ekspansja na rynki zagraniczne nie jest łatwą sprawą, zawsze jest to ogromne wyzwanie. Z punktu widzenia gospodarki oraz samej spółki – podstawowe znaczenie mają inwestycje, bez których nie ma ekspansji, ponieważ to inwestycje wytwarzają potencjał gospodarczy. Sobolewski dostrzegł dwa potencjalne źródła dla finansowania ekspansji: emisję akcji i kapitał dłużny. Zgodził się z tezą moderatora, że obecny kryzys energetyczny może zaburzyć czy też utrudnić wejście na rynki zagraniczne. 

Moderator zwrócił się do Iwony Waksmundzkiej z pytaniem o to, jak połączenie PKN Orlen z PGNiG wpłynie na zapewnienie dostaw gazu. 

Iwona Waksmundzka odpowiedziała, że mocny podmiot jest podstawą do budowania bezpieczeństwa. Jednocześnie – w odniesieniu do dalszej perspektywy – nowa, wspólna i zorientowana na ekspansję strategia multikoncernu także stanowi odpowiedź na pytanie o zabezpieczenie.  

Maciej Małecki wyraził przekonanie, że gdyby Unia Europejska skupiła się w przeszłości na uniezależnieniu rynku od rosyjskich surowców, to dziś nie płacilibyśmy tak wysokich cen za energię, nie mielibyśmy zachwiania rynku gazu w Europie, a także wojny w Ukrainie. Zaznaczył, że Polska przygotowywała się do rezygnacji z rosyjskich dostaw surowców. Podkreślił wagę dywersyfikacji źródeł pozyskiwania energii, ale także stworzenia warunków, które pozwolą na konkurencyjność polskiej gospodarki. 

Moderator zadał pytanie o to jak połączenie spółek, oraz ogólnie przejście na gospodarkę niskoemisyjną w Polsce, wpłynie na zatrudnienie. 

Kamil Sobolewski odpowiedział mówiąc, że zależy to od siły firmy. Wskazał, że zyski firm energetycznych są co prawda wyższe, ale prowadzenie firmy i podtrzymanie zapasu energetycznego wymaga obecności kapitału obrotowego, co jest utrudnione w sytuacji wzrostu cen. Skumulowane zyski służą finansowaniu wzrostu kapitału obrotowego. Firmy zwiększają swoje zadłużenie, żeby podtrzymać prowadzenie działalności. Sytuację pracowników determinuje dostęp do wolnych środków w firmie.  

Moderator sformułował pytanie czy PKN Orlen nie jest przesycony aktywami, które wchłonął. 

Robert Śleszyński nie zgodził się z hipotezą moderatora, wykazując, że segmenty działalności koncernu są bardzo wyraźne. Podkreślił, że nie istnieją podstawy by sądzić, że PKN Orlen nie poradzi sobie z transformacją, a aktualizacja strategii wkrótce zostanie ogłoszona.  

Moderator zapytał w jaki sposób PKN Orlen można usprawnić, tak żeby uniknąć błędów innych spółek. 

Gustaw Szarek w odpowiedzi omówił różne ścieżki działań spółek energetycznych. Można zaczerpnąć dobre praktyki, także poprzez dialog z innymi przedsiębiorcami i uczenie się na ich błędach.  

Moderator podziękował panelistom i pożegnał ich.

W panelu brali udział:

Moderator: 

Jakub Wiech, Zastępca Redaktora Naczelnego, Energetyka24.com, Polska 

Paneliści: 

Iwona Waksmundzka-Olejniczak, Prezes Zarządu, PGNiG SA, Polska

Robert Śleszyński, Dyrektor Wykonawczy ds. Inwestycji Kapitałowych, Strategii i Innowacji oraz Relacji Inwestorskich, PKN ORLEN, Polska

Maciej Małecki, Sekretarz Stanu, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Polska

Kamil Sobolewski, Główny Ekonomista, Pracodawcy RP, Polska

Gustaw Szarek, Partner, McKinsey & Company, Polska