Katalin Novák była gościem Forum Ekonomicznego, teraz kandyduje na urząd Prezydenta Węgier

Autor: Julia Kuchcińska

We wtorek premier Viktor Orbán poinformował, że kandydatem partii rządzącej Fidesz na urząd Prezydenta Węgier będzie minister bez teki ds. rodziny i była wiceprzewodnicząca tej partii, Katalin Novák. Druga kadencja urzędującego prezydenta Jánosa Ádera zakończy się 10 maja przyszłego roku. Zgodnie z węgierską konstytucją ta sama osoba nie może zostać wybrana na urząd po raz trzeci. W związku z nominacją Novák zapowiedziała rezygnację ze sprawowania funkcji ministra.  

Katalin Novák to węgierska polityk i prawnik. W latach 1996-2001 studiowała ekonomię na Uniwersytecie Corvinusa w Budapeszcie, następnie prawo wspólnotowe i francuskie na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu w Segedynie oraz na Uniwersytecie Paris-Nanterre. Jako stypendystka przebywała w Los Angeles i Paryżu. Rozpoczęła przygodę z polityką już w 2001 roku, podczas pierwszego rządu Fideszu, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, jako specjalista ds. europejskich. W 2010 roku została doradcą ministra, dwa lata później szefem sztabu w Ministerstwie Zasobów Ludzkich. Od 2014 do 2020 roku była sekretarzem stanu ds. rodziny i młodzieży, od 2017 do 2021 wiceprzewodniczącą partii Fidesz. W wyborach parlamentarnych w 2018 roku została wybrana na członka Zgromadzenia Narodowego. Od 1 października 2020 roku jest ministrem bez teki ds. rodziny. Według Forbesa jest najbardziej wpływową kobietą w życiu publicznym Węgier. Czterokrotnie brała udział w Forum Ekonomicznym, gdzie rozmawiała o programach pomocowych dla młodych bezrobotnych oraz polityce prorodzinnej. Wzięła także udział w II Forum Polska-Węgry, podczas którego opowiadała o węgierskich programach mających na celu poprawę sytuacji demograficznej. W 2019 roku otrzymała Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.  

Minister wielokrotnie podkreśla, że jako matka trójki dzieci zdaje sobie sprawę z problemów związanych z połączeniem wychowywania dzieci, prowadzenia gospodarstwa domowego i pracy zawodowej, dlatego jej głównym celem jest danie matkom wyboru, wolności decydowania o sobie. Kobiety powinny mieć możliwość podjęcia decyzji, czy chcą jak najszybciej wrócić do pracy, czy jak najdłużej pozostać w domu z dziećmi. Dodaje również, że ważnymi filarami dla rodzin są dziadkowie, którzy zazwyczaj mają znaczący udział w wychowaniu wnuków. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy mogą aktywnie i zdrowo spędzić starość. W związku z tym należy stworzyć godne warunki życia na emeryturze. W związku z tym rząd powinien postawić wsparcie dla rodzin w centrum swojej polityki. Dzięki działalności Katalin Novák, dziś władze państwa szeregiem środków wspomagają węgierskie rodziny. Ona sama stara się zwracać szczególną uwagę na młodzież, której pomaga realizować cele i marzenia poprzez programy wspierania talentów. Jako kobieta-polityk uważa, że szczególnie ważne jest wspieranie tych kobiet, które chcą mieć rodziny i być aktywne zawodowo, ale napotykają przeszkody.  

Nominacja Fideszu jest właściwie równoznaczna z wygraną, gdyż na Węgrzech prezydenta wybiera parlament. Wybory ogłasza przewodniczący Zgromadzenia Narodowego, muszą one się odbyć na 1 lub 2 miesiące przed końcem kadencji urzędującej głowy państwa, kandydaturę może zgłosić na piśmie co najmniej jedna piąta członków Zgromadzenia. Głosowanie jest tajne, jeżeli jeden z kandydatów uzyska ponad dwie trzecie głosów wszystkich członków parlamentu zostaje wybrany na urząd. Fidesz wraz z partią koalicyjną KDNP ma ponad dwie trzecie miejsc w Zgromadzeniu Narodowym, w związku z tym przegrana ich kandydatki w tych wyborach jest mało prawdopodobna.  

W związku z nominacją, Katalin Novák zapowiedziała, że z dniem 31 grudnia ustąpi ze stanowiska ministra bez teki ds. rodziny. Wzięła udział w ostatnim w tym roku posiedzeniu rządu, po czym złożyła dymisję aby w pełni skoncentrować się na przygotowaniach do nowej roli. Na konferencji prasowej premier Viktor Orbán powiedział, że nowy minister ds. rodziny ma zostać mianowany 1 stycznia. W wywiadach Novák podkreśla, że przyjęcie nominacji to dla niej zaszczyt. Mówi, że węgierskie rodziny i dzieci są najważniejsze i będzie kontynuować pracę na rzecz zapewnienia im lepszych warunków rozwoju. Jeśli Zgromadzenie Narodowe wybierze Katalin Novák i powoła ją na urząd prezydenta, będzie to historyczny moment dla Węgier, gdyż byłaby ona pierwszą kobietą na tym stanowisku.  

Z powodu ograniczonych kompetencji i zależności od parlamentu, prezydent na Węgrzech pełni funkcję niemal „dekoracyjną”. János Áder sprawujący ten urząd od niemal 10 lat, zbudował swoją pozycję obierając za główny cel swojej działalności ochronę środowiska. Jest założycielem fundacji Błękitna Planeta, która zajmuje się zapobieganiem katastrofie klimatycznej, często występuje w podcastach na temat zrównoważonego rozwoju. Podkreśla, sukcesy Węgier na drodze do niskoemisyjności, obejmuje patronatem wydarzenia związane z ochroną Ziemi, na przykład Planet Budapest 2021. Dzięki tym działaniom walka z zanieczyszczeniem środowiska stała się wizytówką prezydenta. Kolejne lata pokażą, czy polityka prorodzinna może stać się równie popularnym hasłem co cele zrównoważonego rozwoju. Katalin Novák podkreśla, że zależy jej na pozostawieniu naszym dzieciom i wnukom planety w stanie lepszym niż, ten w którym znajduje się obecnie, jednak by osiągnąć ten cel potrzebne są nam dzieci i wnuki.