Technologie AI służą „inteligentnym miastom”

Andriy Zablovskyi, Kierownik Sekretariatu Rady Przedsiębiorców przy Gabinecie Ministrów Ukrainy

Technologie, opracowane na podstawie sztucznej inteligencji są szeroko wykorzystywane dla potrzeb „inteligentnych miast”: zaczynając od obsługi ruchu drogowego (jak np. w Barcelonie czy Londynie), na systemie kompleksowego zarządzania infrastruktury miasta (np. w Seulu) kończąc. Aby już w najbliższej przyszłości stworzyć komfortowe, zrównoważone i bezpieczne miejsce zamieszkania dla swoich obywateli, rządy poszczególnych państw i organy władzy lokalnej przeznaczają ze swoich budżetów ogromne sumy.

Według prognozy firmy analitycznej Frost&Sullivan, do 2025 r. na świecie będzie aż 25 „inteligentnych miast”, gdzie technologie, opierające się na sztucznej inteligencji staną się częścią życia codziennego. 16 z tych miast będzie w Ameryce Północnej i Europie, a reszta – w państwach Azji i Oceanii. Wśród liderów znajdą się takie miasta jak Amsterdam, Seul, Singapur i Kopenhaga.

Do tak szybkiego rozwoju „inteligentnych miast” doprowadzi przede wszystkim sytuacja post-epidemiczna, a także zwiększenie popytu na nowe rozwiązania technologiczne, które pozwolą bardziej skutecznie walczyć z wyzwaniami klimatycznymi i epidemiologicznymi.

Dzisiaj, wykorzystanie technologii sztucznej inteligencji jest związane przede wszystkim z takimi elementami życia współczesnego miasta:

• Zupełnie nowy poziom zbioru danych. Sztuczna inteligencja pomaga urzędnikom pilnować tego, w jaki sposób mieszkańcy „wykorzystują” miasto. Dane meteorologiczne z różnych ulic, rozpoznane twarze przestępców, czujniki pożarowe i powodziowe pomagają władzom miast tworzyć bardziej komfortowe warunki dla życia ich mieszkańców.
• Szybki zbiór materiałów foto i wideo. Kamery rozpoznają numery i marki samochodów, liczbę pieszych i pojazdów na skrzyżowaniach, ich prędkość itd. System tworzy algorytmy przemieszczania się samochodów i pieszych, wskazując na optymalne kierunku ruchu i zmiany sygnalizacji świetlnej.
• Inteligentne rozwiązania pomagają też osiągnąć niewyobrażalne jeszcze 10-15 lat temu wyniki w medycynie. Takie systemy np. wykrywają rzadkie choroby, dzięki ultra szybkiemu opracowaniu wyników badań i objawów oraz podwyższają poziom i dostępność usług medycznych.
• Sfera publiczna. Chiny, jako jeden z liderów z rozwoju AI aktywnie wykorzystują technologie dla śledzenia zachowania ludzi. Ich system analizy wysyła raporty nawet o osobach, którzy nie zapłacili za bilet, przechodzą przez ulicę w niewłaściwym miejscu lub wiadomość o tym w której dzielnicy zaczyna się walka. Przy czym, przestępcy są karani nie tylko mandatami. Za naruszenie zasad zachowania, np. za niesortowanie odpadów, mieszkaniec może zostać pozbawiony prawa do podróży, rozpoczęcia studiów na uczelniach wyższych czy możliwości zaparkowania swojego samochodu.
• Prawa człowieka. Na Zachodzie, poszanowanie praw człowieka i tolerancji chronione jest przy pomocy kamer umieszczonych na ubraniach pracowników służb miejskich. W ten sposób, w Stanach Zjednoczonych system sztucznej inteligencji rozpoznaje naruszenia praw człowieka przy zatrzymaniu osoby przez policję. Dotrzymanie procedury przesłuchania, sprawdzenie patrolu drogowego, wezwanie służby 911 – każde działanie organów policyjnych może być kontrolowane przez sztuczną inteligencję.

Ciekawym jest też doświadczenie w wykorzystaniu technologii sztucznej inteligencji w Dubaju, które doprowadziło do zmniejszenia liczby awarii, spowodowanych zmęczeniem kierowców samochodów i transportu publicznego.

Na początku 2020 r. dyrektor generalny urzędu transportowego i drogowego Dubaju (RTA) Mattar Al Tayer ogłosił o zakończeniu kilku wielkich projektów, skierowanych na rozwój „inteligentnego miasta” w ramach państwowej strategii rozwoju sztucznej inteligencji do 2031 r., która została przyjęta w listopadzie 2018 r. Strategia ta przewiduje wdrożenie inteligentnych projektów korporacyjnych, rozwój „inteligentnej infrastruktury” oraz pojazdów, a także wprowadzenie systemu zarządzania danymi i wprowadzenie technologii AI w komunikacji miejskiej. Poza tym, zdaniem władz mieszkańcy powinni też zmieniać auta na takie, które są bardziej przyjazne środowisku.

Z kolei niedawno, największy japoński producent samochodów Toyota Motors i lider azjatyckiego rynku telekomunikacji – firma NTT, zawarły porozumienie o budowie „inteligentnych miast”. Projekt ten będzie kosztował obie firmy ok. 200 bln jen (1,8 bln dolarów). Budowa miasta przyszłości rozpocznie się już w 2021 r. w pobliżu góry Fuji. Twórcy projektu przewidują, że transport w nim zapewnią bezemisyjne, autonomiczne pojazdy. Dostawy energii  i elektronika będą maksymalnie efektywne i oszczędne, a roboty zapewnią komfort i poprawią jakość życia. Sztuczna inteligencja będzie też pilnować prawidłowego działania wszystkich systemów automatycznym i badać stan zdrowia mieszkańców.

Ciekawe rozwiązanie przedstawił również startup z Cambridge – Fetch.ai. Wspólnie z niemiecką firmą Datarella, która zajmuje się blockchainem, Fetch.ai stworzyli sieć autonomicznych agentów ekonomicznych w ramach projektu M-ZONE, w pobliżu centrum biznesowego Connex Buildings w Monachium. Agenci analizują zapotrzebowanie na miejsca parkingowe w czasie rzeczywistym, i automatycznie rozdzielają klientów zgodnie z obciążeniem, motywując ich nagrodami za efektywne decyzje. np. za niekorzystanie z parkingu w określone dni.

Ukraina również próbuje aktywnie wykorzystywać technologie na bazie AI w zarządzaniu miastami i infrastrukturą miejską. Tak w maju 2020 r. zespół Kyiv Smart City zaprezentowała badanie pt. „Polityka i zasady wykorzystania technologii AI w Kijowie”. Głównym zadaniem projektu jest opracowanie praktycznych zasad przejrzystego wykorzystania AI przez służby, podporządkowane Kijowskiej Miejskiej Administracji Państwowej. W ramach projektu, zespół Kyiv Smart City opracowywał kwestię etyki i przejrzystości zautomatyzowanego podjęcia decyzji.

Szeroki zakres sfer wykorzystania technologii na podstawie AI nie pozostawia wątpliwości, że technologie smart, niezależnie od naszej woli stają się ważną częścią życia codziennego. Nawet spory o możliwym wpływie AI na wzrost bezrobocia nie zahamują rozwoju technologii. Uregulowane wykorzystanie przez miasto technologii sztucznej inteligencji, może przynieść mieszkańcom odczuwalną korzyść: nowy poziom bezpieczeństwa, komfortu i ekonomii, rozwój społecznie odpowiedzialnej polityki, bardziej efektywne zarządzanie procesami biznesowymi.

Jednak dla prawidłowego i efektywnego wykorzystania oraz wprowadzenia takich technologii w ekosystemie „inteligentnych miast”, biznes, nauka, władze i sektor publiczny powinni współpracować, i zapewnić odpowiedni poziom inkluzji różnych interesów mieszkańców, oraz zmniejszyć ryzyko ‘niewłaściwego’ wykorzystania decyzji, podjętych na podstawie AI zarówno na etapie ich opracowania, jak i wdrażania.