Wysoki kontrast
Wielkość tekstu
Dostępność
  • Dostępność
    • Wysoki kontrast
    • Wielkość tekstu
    • Dostępność

Lokalne inwestycje napędzają gospodarkę

Najnowsze informacje

Samorządy mają ogromny wpływ na rozwój w skali całego kraju. Najlepiej identyfikują potrzeby swoich mieszkańców i na nie odpowiadają, co przekłada się na poprawę jakości życia.

Samorząd terytorialny jest bardzo istotnym inwestorem publicznym. Przy tym jego rola w życiu społecznym systematycznie rośnie, a lokalne władze mogą stymulować i realizować swoją wizję rozwoju dzięki znajomości i ustaleniu hierarchii miejscowych potrzeb inwestycyjnych.

Jaki rodzaj inwestycji jest najbardziej efektywny dla rozwoju regionu i kraju? Jak państwo powinno współdziałać z samorządem przy inwestycjach? Jaka jest przyszłość inwestycji samorządowych? O tym dyskutowali uczestnicy debaty „Wpływ inwestycji realizowanych przez samorządy na rozwój gospodarczy regionu” przygotowanej przez „Rzeczpospolitą” oraz Fundację Instytut Studiów Wschodnich, organizatora Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Debata jest zapowiedzią Forum Gospodarczego, które stanie się okazją do dyskusji o kluczowych problemach europejskiej gospodarki, jeszcze niedawno narażonej na negatywne skutki obostrzeń związanych z pandemią, a obecnie zmagającej się z potężnymi wyzwaniami związanymi z wojną w Ukrainie. Pierwsza edycja Forum Gospodarczego odbędzie się 28 i 29 listopada w Tarnowie, drugiej co do wielkości aglomeracji w Małopolsce. W ramach Aglomeracji Tarnowskiej jej stolica od lat współpracuje z sąsiednimi gminami na rzecz szeroko pojętego rozwoju gospodarczego oraz inicjowania przedsięwzięć proinwestycyjnych.

Efekty ponadregionalne

Na czynniki wpływające na to, kiedy inwestycja realizowana na poziomie samorządowym może mieć szersze oddziaływanie, zwróciła uwagę dr hab. Ewelina Szczech-Pietkiewicz, prof. SGH, kierowniczka Zakładu Unii Europejskiej. Wskazała, że dane zadanie może być np. częścią szerszego, ponadregionalnego projektu.REKLAMA

– Wówczas powinny zostać stworzone mechanizmy, które umożliwiają przepływ ogólnie pojętego dobrobytu będącego efektem takiej inwestycji. I nie mówimy tylko o przepływach finansowych generowanych przez tę inwestycję, ale też o wartości dodanej, takiej jak np. miejsca pracy czy podnoszenie jakości życia na większym obszarze – powiedziała ekspertka.

Dodała, że aby tak się stało, ważna jest współpraca samorządów. Aby ją ułatwić, warto „zsieciować” inwestycje, czy to w ramach formalnie stworzonego organizmu, jakim jest choćby aglomeracja, czy to w ramach mniej formalnych związków miast czy gmin. – Warto patrzeć nie tylko na swoją gminę, miasto, powiat czy nawet województwo, ale na szerszy zakres oddziaływania danej inwestycji. Bardzo istotne znaczenie ma przy tym działanie oddolne, samoorganizowanie się samorządów w formie aglomeracji czy związków. To znacznie zwiększa szanse na to, aby inwestycje realizowane na poziomie lokalnym oddziaływały także na wzrost gospodarczy w całym kraju – uważa Ewelina Szczech-Pietkiewicz.

Lokalne spojrzenie

O spojrzeniu praktyka mówił Roman Ciepiela, prezydent Tarnowa, które to miasto jest częścią Aglomeracji Tarnowskiej. Choć samo miasto liczy niewiele ponad 100 tys. mieszkańców, to będąc stolicą subregionu, bezpośrednio oddziałuje na ok. 400–500 tys. mieszkańców. A według niektórych badań jest ważnym punktem odniesienia dla obszaru z ponad milionową populacją.

Mówiąc o zasięgu inwestycji samorządowych, prezydent Tarnowa wskazał na trzy wymiary. – Samorządy są istotnym inwestorem. W 2020 r. w Polsce odnotowano inwestycje warte 387 mld zł. Za 26 proc. odpowiadał sektor publiczny, w tym samorządy. Na gospodarstwa domowe, które też należy widzieć w tym kontekście, przypadło 18 proc. Jest to więc duży rynek – stwierdził Roman Ciepiela.

Drugi wymiar dotyczy tego, jak projekty samorządów służą innym inwestycjom. Jak stworzyć warunki i przyciągnąć podmioty komercyjne mające swoje cele biznesowe. Prezydent podał przykład budowy przez Tarnów łącznika z A4, który nie powstał w ramach budowy tej autostrady przez państwo. – Gdyby jakieś miasto nie zdecydowało się na taką inwestycję, przedsiębiorcy mogliby nie ulokować tam swojego projektu. Innym przykładem są strefy aktywności gospodarczej. Przedsiębiorcy doceniają teren przygotowany pod inwestycje. Jego brak mógłby opóźnić decyzje albo w ogóle zniechęcić przedsiębiorców – tłumaczył prezydent Tarnowa.

Ważne są projekty poprawiające jakość kapitału ludzkiego. – Przedsiębiorcy badają, kto mieszka w danym regionie, jakie są dziś i będą za 10 czy 15 lat kompetencje mieszkańców. Jeżeli gmina czy region zainwestuje w potencjał ludzi na etapie edukacji, można się spodziewać, że „stopa zwrotu” z tej inwestycji będzie najwyższa z możliwych – podkreślił Roman Ciepiela.

Trzeci wymiar to jakość życia, coraz ważniejsza dla inwestorów, którzy zabiegają o pracowników. Ludzie chcą mieszkać w przyjaznym i czystym środowisku, z dostępem do szkół i oferty spędzania wolnego czasu. – Inwestowanie np. w instytucje kultury, park wodny czy ścieżki rowerowe jest więc bardzo istotne dla poziomu życia, który moim zdaniem w Tarnowie jest porównywalny z tym w Krakowie – powiedział prezydent Ciepiela.

Poważny partner

Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego, wskazał, że trzeba pamiętać o tym, jak poważnym partnerem są samorządy, patrząc na skalę prowadzonych przez nie inwestycji.

– Jeżeli samorządy potrafią skutecznie i mądrze wydać rocznie na inwestycje w skali kraju od 30 do 50 mld zł, to są niesłychanie cennym partnerem dla każdego, kto rządzi w Polsce. Jest to bowiem suma ogromna i niewiele jest instytucji państwowych, które byłyby w stanie w ciągu roku wydać takie pieniądze na różnego rodzaju inwestycje. Gdy patrzymy w skali makro, to jest jeden z fundamentów rozwoju gospodarczego Polski – podkreślił Zygmunt Berdychowski.

Zwrócił uwagę, że gdy patrzymy na pojedyncze projekty, to nie robią one wrażenia w zestawieniu z budową autostrad czy szybkiej kolei. – Ale kiedy mówimy o łącznej skali inwestycji wszystkich samorządów, to są to tak ogromne wydatki, że bez nich nie ma mowy o rozwoju naszej gospodarki. Samorządy potrafią najlepiej i najsprawniej inwestować. Żadna instytucja centralna nie jest w stanie tak efektywnie wydawać pieniędzy. Co więcej, projekty realizowane przez samorządy bardzo szybko przynoszą efekty w postaci podniesienia jakości życia czy poprawy poczucia komfortu mieszkania w danym miejscu i bardzo szybko zmieniają ocenę społeczności lokalnych – dodał Zygmunt Berdychowski.

– Warto więc pamiętać, że jeżeli mamy partnera, który potrafi w ciągu roku wydać tak ogromne pieniądze, to musimy w swojej polityce dążyć do tego, żeby temu partnerowi oddać do dyspozycji jeszcze więcej pieniędzy, z których będzie mógł inwestować jeszcze więcej. Dlaczego? Dlatego że ciągle mamy jeszcze problem z szybkim i efektywnym wykorzystywaniem pieniędzy – uważa Zygmunt Berdychowski.

Jako pozytywny przykład takiego działania podał decyzje rządu z przełomu 2021 i 2022 r. dotyczące jednorazowych interwencji na rzecz przede wszystkim mniejszych samorządów, gdzie pierwsza pula w konkursach wynosiła 20 mld zł. Jednak jego zdaniem większe pieniądze powinny być kierowane do samorządów nie w drodze konkursu, lecz powinny być zagwarantowane na poziomie ustawowym.

Jak mówił Adam Ciszkowski, prezes Związku Samorządów Polskich, nie ulega wątpliwości, że samorządy mają ogromny wpływ na rozwój gospodarczy całej Polski. – Są fundamentem naszego kraju. Są najbliżej ludzi – powiedział. Dodał, że oczywiście inwestycje samorządów prowadzone są w ramach ich zadań, co oznacza, iż nie wszystkie sektory są w ich kompetencjach.

Prezes Ciszkowski zarysował trzy kluczowe obszary inwestycji samorządów. – Najważniejszymi projektami wpływającymi na finanse są inwestycje w infrastrukturę, które działają także konsolidująco na samorządy. To m.in. branża odpadowa, drogi, infrastruktura wodno-kanalizacyjna, edukacyjna czy sportowa, które w ogromny sposób wpływają na rozwój gospodarczy całego kraju w danej branży. Drugim obszarem są inwestycje w kapitał ludzki, o których nie można zapominać. A trzeci to tworzenie warunków dla przedsiębiorczości poprzez przede wszystkim mądre kreowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i maksymalne wykorzystywanie potencjału danego terenu – wyliczał prezes Związku Samorządów Polskich.

źródło: rp.pl

Skip to content