Forum Polska-Węgry: Warszawa Budapeszt – wczoraj i dziś

Budowanie świadomości i utrwalanie tożsamości historycznej jest jednym z trudniejszych zadań stojących przed obywatelami zarówno w Polsce jak i na Węgrzech. Ochrona tradycji i pielęgnowanie przenikającej się kultury obu krajów to ważny element rozwijania współpracy i budowania znaczenia obu państw w Europie i na świecie.

Poświęcony tym kwestiom blok tematyczny Warszawa i Budapeszt – wczoraj i dziś rozpoczęła prezentacja Katowice, nowe spojerzenie na miasto. Relacje polsko – węgierskie w ośrodku wieloletniej tradycji galicyjskiej. Michał Luty, Prezes Katowickiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Henryka Sławika i Józefa Antalla rozpoczął wystąpienie podkreślając, że doskonałą paralelą dla relacji polsko-węgierskich są przemiany Katowic – w obu przypadkach mamy do czynienia z połączeniem pamięci historycznej z patrzeniem w przyszłość. Wymienił też postaci niezwykle ważne zarówno dla Polaków jak i Węgrów: Henryka Sławika i i Józefa Antalla, którzy w czasie II wojny światowej wspólnie ratowali Żydów.

Następnie Adam Łęski, Kierownik Referatu Promocji Zewnętrznej w Urzędzie Miasta Katowice, opisując współpracę z miastem partnerskim, wspomniał, że relacje między Katowicami i Miskolcem nie są czysto partnerskie, gdyż spuścizna dokonań Sławika i Antalla pomaga w relacjach tych dwóch miast osiągnąć coś więcej.

Przyjaźń dwóch narodów można kultywować na wiele sposobów, co pokazał Łukasz Turlej, Wiceprzewodniczący Międzynarodowej Federacji Szachowej, opowiadając o przedsięwzięciu sportowym na które przyjeżdża co roku niemal tysiąc osób – Turnieju Szachowym Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Prezentację zakończyła Beata Netz, Producent w Agencji Telewizyjnej i Public Relations „Ad Rem”, przedstawiając ideę Salonu Polsko-Węgierskiego im. Feliksa Netza.

astępnie rozpoczął się panel dyskusyjny Warszawa i Budapeszt – wczoraj i dziś prowadzony przez Dyrektora Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka – Macieja Szymanowskiego. Przytoczył on słowa Premiera Viktora Orbana –

Bez Polaków Węgry nie byłyby wolnym krajem i Europy nie można byłoby zjednoczyć.

Co można zrobić by pamiętać o wydarzeniach które nas łączą i które mogą nas połączyć? Jako pierwsza z panelistów zabrała głos Ambasador Węgier w Polsce Orsolya Zsuzsanna Kovacs. Podkreśliła, że relacje polsko-węgierskie są częścią tożsamości Węgra, wspomniała słowa jednego z legionistów polskich walczącego o wolność węgierską:

Istotą przyjaźni polsko-węgierskiej jest miłość i interes.

Według ambasador Kovacs, w XX wieku Wacław Felczak jest idealnym symbolem silnej idei Europy Środkowej i relacji polsko-węgierskich. Aby umacniać obie te wspólnoty, musimy zacząć od podstaw, czyli kultury i edukacji.

Następnie zabrał głos Konsul Honorowy RP na Węgrzech – Karol Biernacki. Węgry to w świadomości dużej liczby Polaków tylko Budapeszt i reszta: wiemy o sobie bardzo mało, bazujemy na stereotypach. Jednak niepowtarzalna sympatia obu narodów zaowocowała w utworzeniu bliźniaczych instytucji – Fundacjii im. Wacława Felczaka na Węgrzech i Instytutu im. Wacława Felczaka w Polsce, które mają na celu kultywować myśl profesora Felczaka.

Kolejny panelista, Peter Kertesz – Dyrektor Parku Historycznego Opusztaszer opisał współpracę w zakresie promocji kultury i sztuki z Muzeum w Tarnowie. Podkreślił jak ważne jest działanie w sektorze kulturalnym, promocja węgierskiej kultury w Polsce, ale także w Siedmiogrodzie i na Zakarpaciu.

Dobrze być Węgrem w Polsce – podkreślił – mimo tego, że Węgrzy znają dość słabo ważne polskie osobistości, w komitacie Csongrad obiecujemy to poprawić.

Wojciech Gizicki, Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego skierował uwagę publiczności na to co nas łączy, a nie dzieli, ponieważ, jak stwierdził, szkoda czasu na podejmowanie kwestii różnic. W tak podzielonej i nieprzychylnie nastawionej Europie państwa Europy Środkowej nie mają wyjścia innego niż współpraca. Grupa Wyszehradzka nie może być traktowana jak nowy członek Unii Europejskiej – jest tam przecież od 15 lat.

Ostatni panelista, Piotr Babinetz, Poseł na Sejm RP, ponownie nawiązał do wagi postaci historycznych. Wymienił postać do tej pory pominiętą – Miklosa Horthyego, który umożliwił dostarczenie amunicji polskim żołnierzom w trakcie bitwy warszawskiej. Poruszył też kwestię rozwoju szlaków komunikacyjnych – Via Carpatia.

Paneliści podsumowali dyskusję wspominając o młodzieży, budowaniu świadomości narodowej i podkreślają, jak ważna w procesie podtrzymywania dobrych relacji jest historia.