Opinia: Hiszpańska Nowa Normalność

Ruth Ferrero-Turrión, Uniwersytet Complutense w Madrycie

Po prawie trzech miesiącach zamrożenia, jednego z najbardziej rygorystycznych w Unii Europejskiej, hiszpański rząd odwołał 21 czerwca stan wyjątkowy.  Dla mieszkańców Hiszpanii były to miesiące niepewności i rozpaczy. Jednakże, chociaż znaczna większość była świadoma niebezpieczeństw przebywania na zewnątrz, istniała grupa ludności, która nie zgadzała się z decyzją o zamknięciu i od połowy maja domagała się pozwolenia na wyjście. Większość z nich to zwolennicy partii opozycyjnych, znajdujących się po prawej stronie hiszpańskiej sceny  politycznej.

Kilka tygodni przed ogłoszeniem stanu wyjątkowego, rząd centralny przyjął progresywną procedurę odmrażania, która została podzielona na trzy fazy. Przechodzenie z jednej fazy do drugiej oznaczało, że terytoria zwiększały swobodę przemieszczania się, a gospodarkę można było reaktywować. Niektóre regiony hiszpańskie (Hiszpańskie Wspólnoty Autonomiczne) z niecierpliwością czekały na wkroczenie do trzeciej fazy, w szczególności był to rząd Wspólnoty Madrytu.

Po zakończeniu lockdownu wszystkie kompetencje wstrzymane przez rząd centralny, takie jak mobilność wewnątrz i międzyregionalna, powróciły do ​​Regionów, co oznacza, że ​​od 21 czerwca są one odpowiedzialne za kwestie polityczne i utrzymywanie kontroli nad wirusem. Ponadto nadal rząd centralny jest odpowiedzialny za zezwolenie na otwarcie turystyki lub ponowne uruchomienie różnych sektorów gospodarki.

W międzyczasie sfera polityczna nie pozostawała spokojna. W przeciwieństwie do państw sąsiadujących opozycja jest nastawiona bardzo agresywnie wobec działań podjętych przez rząd. Oskarżała nawet premiera Sáncheza o łamanie praworządności na korzyść stanu alarmowego. Poza tym, stanowisko skrajnie prawicowej partii opozycyjnej (VOX), jest bardzo surowe, natomiast konserwatyści (PP) pokazują swoją dwulicowość. Znajdują się oni w wahającej dynamice pomiędzy radykalną i skrajną krytyką rządu a bardziej ugodowym stanowiskiem, które pozwala im akceptować dekrety regulujące nową normalność.

Ta nowa normalność to w zasadzie końcowa faza odmrożenia, w której do czasu opracowania szczepionki ludzie będą mogli żyć w pewnych ograniczonych warunkach i dużą indywidualną odpowiedzialnością. Wśród tych ograniczeń jest między innymi noszenie masek wewnątrz pomieszczeń i na zewnątrz przy dużych zgromadzeniach lub utrzymanie 1,5 metra odległości. Przyjęto również sankcje dla osób, które łamią przepisy dotyczące bezpieczeństwa epidemiologicznego.

Hiszpania była jednym z krajów w Europie najbardziej dotkniętych pandemią koronawirusa. Od początku marca zmarło ponad 28 tysięcy osób. Globalna niepewność, najpierw ekspansja, następnie powstrzymywanie wirusa, a teraz potencjalne nowe fale wraz z absolutną niewiedzą o tym, jak rozwija się ten wirus i jakie pozostawia skutki w organizmie i społeczeństwie, wywołały jedną z najbardziej dramatycznych sytuacji w UE od czasów grypy hiszpańskiej na początku XX wieku.

W ciągu najbliższych dwóch lat będziemy zmuszeni do zmiany naszego stylu życia we wszystkich kontekstach, od osobistych do zawodowych. Ulegną zmianie nie tylko relacje między ludźmi, ale także między państwami. W Unii Europejskiej byliśmy już świadkami silnego kryzysu solidarności między państwami członkowskimi w  związku z walką z koronawirusem.  To dramatyczny moment dla Europy, ale także szansa na odbudowę fundamentów projektu europejskiego. Wśród nich solidarności, praw człowieka, praworządności. Miejmy nadzieję, że wszystkie nasze rządy będą o nie walczyć, zarówno wewnątrz państw narodowych, jak i w całej Unii.

Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030