Wysoki kontrast
Wielkość tekstu
Dostępność
  • Dostępność
    • Wysoki kontrast
    • Wielkość tekstu
    • Dostępność

Komentarz eksperta: Zatrudnienie ludności w epoce globalnych zmian

Prof. Irina V. Novikova, Moskiewska Szkoła Ekonomiki, Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. Łomonosowa

Katastrofalne wydarzenia roku 2020 podzieliły życie ludzkości na przed i po. Globalne zagrożenia, które wcześniej uważano za fikcję, stały się rzeczywistością, na którą większość nie była ona gotowa. Społeczeństwo musi uświadomić sobie, że tak jak było wcześniej, już nie będzie. To nowa rzeczywistość i świat będzie musiał się do niej dostosować. Pandemie, katastrofy środowiskowe, technologiczne i naturalne, powodujące globalny wpływ, będą występować coraz częściej.

Zdjęcie autorstwa Vlada Karpovich z Pexels

Sfera zatrudnienia ludności, która nie tylko daje możliwość generowania dochodu, tworzenia produktów, ale również jest czasem aktywności, czynnikiem definiowania ról społecznych, źródłem osiągania pozytywnej samooceny, samorealizacji i rozwoju[1], w ciągu ostatnich kilku miesięcy przeszła kolosalne zmiany. Istnieje kilka obszarów badań, które w związku z tym okazały się oparte na błędnych założeniach:

  1. Prognozy stworzenia „szczęśliwego” społeczeństwa bez aktywności zawodowej, ponieważ praca zostanie zastąpiona sztuczną inteligencją, programami i technologiami, a „bezczynna” populacja otrzyma „dochód gwarantowany”[2]. Okazało się, że członkowie społeczeństwa chcą być aktywni, iść do pracy w biurze i znajdować swoją produkcyjną samorealizację.
  2. Prognozy dotyczące stworzenia „społeczeństwa cyfrowego”, gdzie duża część działań związanych z produkcją towarów i świadczeniem usług będzie realizowana zdalnie[3]. Społeczeństwo jednakże chce funkcjonować w świecie rzeczywistym, a nie wirtualnym. Euforia wirtualności minęła bardzo szybko, gdy tylko dostęp do rzeczywistego świata stał się trudny.
  3. Badania uzasadniające możliwość elastycznego połączenia pracy i życia osobistego, przy zdalnym funkcjonowaniu[4]. Okazało się, że aktywność zawodowa pochłonęła praktycznie cały osobisty czas, przestrzeń, a możliwość „wyłączenia” stała się mało dostępna.

Nowe badania naukowe w dziedzinie zatrudnienia, a także rozwój systemu regulującego stosunki pracy powinny, moim zdaniem, być ukierunkowane na:

  1. Tworzenie miejsc pracy, pozwalających na ich szybką transformację ze stacjonarnych na zdalne lub połączenie różnych sposobów realizacji zatrudnienia. Tam natomiast, gdzie to niemożliwe – stworzenie warunków do operatywnego zastąpienia zasobów pracy robotami i / lub sztuczną inteligencją.
  2. Miejsca pracy winny zapewniać pracownikowi możliwość ciągłego rozwoju, w tym szkolenia[5], oraz jego adaptacji do nowych warunków.
  3. Miejsca pracy muszą spełniać wymagania „zielonej gospodarki” i być obsadzane przez specjalistów posiadających „zielone umiejętności”[6].
  4. Miejsca pracy muszą być bezpieczne, niezależnie od tego, czy są one stacjonarne czy zdalne.
  5. Zapewnienie bezwarunkowego dochodu gwarantowanego w przypadku pojawienia się sytuacji, uniemożliwiających sprawowanie funkcji pracowniczych.

Zatrudnienie ludności w dobie globalnych zmian przybiera nowe formy, wymaga radykalnego przeglądu systemu zarządzania nim, od korporacyjnego, państwowego do międzynarodowego. Skuteczność wprowadzania innowacji w stosunkach pracy pozwoli zminimalizuje wpływ globalnych, krajowych i regionalnych zagrożeń i wykorzystać pojawiające się możliwości.

Źródła:

[1]Людвиг фон Мизес Человеческая деятельность: трактат по экономической теории. М.: Социум, 2004. – С. 548

[2] Всемирный банк. Доклад о мировом развитии 2019 «Изменение характера труда». Вашингтон, округ Колумбия: Всемирный банк. doi:10.1596/978-1-4648-1328-3. 2019.  С. 111

[3] Greene, Laura; Mamic, Ivanka. The future of work: Increasing reach through mobile technology / Laura Greene and Ivanka Mamic; ILO DWT for East and South-East Asia and the Pacific. – Bangkok: ILO, 2015. 47 р.; Шваб, Клаус. Четвертая промышленная революция. – М.: Издательство «Эксмо», 2018. – С. 84.;

Digitisation and Precarisation: Redefining Work and Redefining Society. Springer Germany, 2020, 230 р.

[4] Eurofound and the International Labour Office, Working anytime, anywhere: The effects on the world of work, Publications Office of the European Union, Luxembourg, and the International Labour Office, Geneva. 2017. 73 р.; Доклад Генерального директора МОТ «Инициатива столетия, касающаяся будущего сферы труда» Международная конференция труда, 104-я сессия, 2015 г.  Женева. С. 14

[5] Time to Act for SDG 8:  Integrating Decent Work, Sustained Growth and Environmental Integrity – International Labour Office – Geneva: ILO, 2019. р. 64

[6] Skills for a greener future. Key findings International Labour Office – Geneva: ILO, 2019

Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030

Skip to content